Steeds meer bewoners slaan de handen ineen om voor zichzelf en de (kwetsbare) mensen om hen heen de regie te nemen over prettig en zelfstandig wonen in hun eigen wijk of dorp. Zij werken aan het versterken van de vitaliteit en gezondheid van hun gemeenschappen. Dit komt uit de mensen zelf, vanuit hun droom en eigen waarden om vanuit vrijheid en in verbondenheid met de anderen zelf en samen aan de slag te gaan.
Deze emancipatiebeweging van bewoners naar meer zeggenschap en eigenaarschap voor en door bewoners over hun eigen wijk, vormt een antwoord op de huidige maatschappelijke ontwikkelingen en kansen en uitdagingen die dit met zich meebrengt.
De nieuwe collectieven verenigen zich rond bepaalde dromen en doelen en vormen bewonersinitiatieven, coöperatieve verenigingen en hier en daar buurtcoöperaties. Soms ontwikkelen ze zich ook vanuit bestaande verbanden zoals een bewonersvereniging, of een belangenvereniging van het dorp. Ze organiseren diverse welzijns- en culturele activiteiten, eenvoudige ondersteunende diensten voor medebewoners met een hulpvraag, zoeken contact met alle mensen in de wijk. In veel gevallen organiseren en bundelen ze de vraag. In sommige gevallen organiseren ze ook dat zorggerelateerde diensten aangeboden worden of ingekocht. De initiatieven zijn divers wat betreft hun startpunt, context, ambitieniveau en ontwikkelstadium. Ze zijn gericht op hun eigen wijk en de ideeën en competenties van de oprichters spelen een grote rol in de ontwikkeling. In essentie brengen de initiatieven de vraag naar bepaalde ondersteuning en het aanbod ervan bij elkaar.