Graag vragen wij uw aandacht voor de positie van burgercollectieven in onze provincie.
Het maatschappelijk initiatief heeft altijd een grote bijdrage geleverd aan onze samenleving en de coronacrisis heeft nog eens duidelijk gemaakt hoe mensen van betekenis kunnen zijn voor elkaar. Zij herontdekken de waarde van noaberschap of gemeenschapszin. Dat er een wereld ligt tussen overheid en markt, tussen publiek en privaat. Dat is de wereld van gemeenschappen, van mensen en hun collectieven.
Helaas is het maatschappelijk initiatief in de marge terechtgekomen. Overheden hebben in het kader van de verzorgingsstaat vele maatschappelijke taken naar zich toegetrokken, en daarna grotendeels overgedragen aan de markt of in het kader van de participatiemaatschappij overgelaten aan het ‘zelfredzame’ individu. De ontwikkelingen van de laatste jaren laten zien dat de overheid en de markt de maatschappelijke uitdagingen niet (meer) alleen aankunnen.
Tegelijkertijd is een nieuwe beweging op gang gekomen, waarin lokale burgercollectieven regie nemen over hun leefomgeving. Het wordt hoog tijd dat we deze snelgroeiende beweging de plek geven die haar toekomt. Samen met de waarden die daar gelden en zo anders zijn dan die van de overheid en de markt. Waarden als solidariteit, samenwerking en verbondenheid.
Wij doen hiervoor een viertal suggesties:
- Wonen
Er is, onder andere door de vergrijzing, steeds meer behoefte aan woningen voor ouderen. En het is van belang dat ouderen in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. Dat is beter voor henzelf, maar zo kan ook het informele zorgnetwerk in stand blijven of zelfs versterkt worden. Uit onderzoek blijkt dat als 10% van de ouderen naar een levensloopbestendige woning verhuist, 20% van de vraag naar eengezinswoningen is opgelost. Ook voor jongeren geldt dat er een schrijnend tekort is aan voor hen geschikte woningen. Wij vragen de provincie om bewoners die zelf het initiatief nemen om hier iets in te betekenen actief te ondersteunen. Collectieve woonvormen zijn een onmisbare schakel in een gezonde volkshuisvesting.
- Leefbaarheid
Voor provincies is de leefbaarheid van steden én platteland van groot belang. Deze moet in samenhang bezien worden. Bewoners van deze steden en dorpen kunnen een grote rol spelen in het behoud en de versterking van de leefbaarheid van hun woonomgeving. Zij weten wat er nodig is, en zijn in staat om geïntegreerd te werken aan vergroening, behoud van voorzieningen en gemeenschapsvorming. Wij verwachten van de provincie dat zij wijk- en dorpsorganisaties, zeker wat betreft kennisdeling, hierin bijstaat.
- Brede welvaart en kwaliteit van leven
Sinds 2015 heeft het begrip ‘Brede welvaart’ langzaam zijn intrede gedaan binnen de overheidswereld. In feite een nieuw jasje voor wat vroeger duurzame ontwikkeling werd genoemd. Consequentie is wel dat het hiermee een economische connotatie heeft gekregen. Het gaat ons, in algemene zin, om een maatschappelijke vooruitgang; een brede kijk op het leven, breder dan alleen de economie. Wij vragen aandacht voor de sociale aspecten waarbij voor de provincie het perspectief van de inwoner centraal gaat staan en niet het beleid of de instituties.
- Gezondheid
Het is mede een taak van de provincie om het haar inwoners mogelijk te maken een zo goed en zo zelfstandig mogelijk leven te leiden. Dit wordt onder ander geregeld in regionale gezondheids- en preventieakkoorden. Hierbij zijn tot dusver bewoners en hun collectieven maar mondjesmaat betrokken. Maar gemeenschappen spelen hierin juist een belangrijke rol: (on)gezond gedrag is voor een groot deel aangeleerd gedrag. Zorgzame gemeenschappen, waarin de onderlinge hulp en ondersteuning is geregeld, zijn op termijn gezondere gemeenschappen.
Tenslotte vestigen we graag uw aandacht op het project “Vliegwiel van Gemeenschapskracht”, dat in de periode 2018-2020 is uitgevoerd. Daarin is een viertal uiteenlopende bewonersinitiatieven gevolgd en is gekeken wat deze kunnen bijdragen aan de doelstellingen van de provincie en hoe de provincieorganisatie zich kan verhouden tot dergelijke initiatieven. Dit project heeft nadrukkelijk zichtbaar gemaakt dat bewonersinitiatieven veel kunnen bijdragen aan de doelstellingen van de provincie, zeker wanneer de provincie actief samenwerking met deze initiatieven zoekt. Tijdens de slotbijeenkomst op 8 december 2020, waar drie gedeputeerden en verschillende statenleden bij aanwezig waren, hebben de deelnemers unaniem aangegeven dat de provincie voort dient te bouwen op de uitkomsten van het project “Vliegwiel van Gemeenschapskracht”. Daar is tot nu toe weinig vorm aan gegeven. We breken graag een lans om dit in de komende periode alsnog ter hand te nemen.
Wij zouden het op prijs stellen als het nieuwe College bij het vormgeven van het beleid met de burgercollectieven in de provincie in gesprek gaat. Wij faciliteren graag deze gesprekken. Hier vindt u onze inspanningen tot nu toe.
Hoogachtend,
Lucas Koch, Voorzitter Omziennaarelkaar
Verjaagde Ruiterweg 29
3791 VE Achterveld
0651928148
